پیرامون رسانه های خصوصی

پس از استقلال تاجیکستان و درپی تصویب سلسلۀ قانون ها دربارۀ واسطه های اخبار عموم، واسطه های اخبار تاجیکستان به جهان مطبوعات آزاد گام نهاد. نظریه پردازان صرفاً با اشاره به جهت های منفی مطبوعات آزاد، از جنبه های مثبت آن صرف نظر کرده اند؛ حال آنکه بارزترین ویژگی این جریان تأمین آزادی بیان است. در این مقاله که دربارۀ رسانه های خصوصی تاجیکستان به نگارش درآمده، نویسنده پس از تبیین وضعیت مطبوعات تاجیک در دورۀ حاکمیت شوروی، به بحث مطبوعات آزاد پس از فروپاشی پرداخته است. در اواخر سال ۱۹۹۰م، اندکی پیش از فروپاشی اتحاد شوروی در تاجیکستان، نظام مطبوعات حزبی و شوروی از میان رفت و زمینه برای تأسیس مطبوعات خصوصی به وجود آمد. رشد وسایل ارتباط همگانی خصوصی در تاجیکستان طی بیست سال اخیر چهار مرحله را پشت سر گذاشته است: در مرحلۀ اول، نشریات خصوصی تاجیکستان چون دارای ویژگی های سیاسی بودند، با سرِ کار آمدن حکومت نو یا متوقف شدند یا بیرون از تاجیکستان به انتشار ادامه دادند. دومین دورۀ نشریات خصوصی تاجیکستان به نیمۀ دوم سال های نود، یعنی زمانی که اوضاع اجتماعی و سیاسی تاجیکستان نسبتاً آرام شده بود، مربوط است. وضع مطبوعات خصوصی تاجیکی در قرن ۲۱ در مرحله های سوم و چهارم رشد قرار دارد. مرحلۀ سوم تا پاییز سال ۲۰۰۴م ادامه داشت و مجله های مختلفی در این دوره به چاپ رسید. مرحلۀ چهارم که دورۀ آرام رشد واسطه های اخبار عموم در تاجیکستان است، از سال ۲۰۰۵م آغاز شده است و تا به امروز ادامه دارد. به طورکلی واسطه های اخبار عموم در همۀ بخش های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه کم و بیش مؤثرند. مطبوعات، رادیو و تلویزیون نیز که جزء مالکیت خصوصی اند، در چهارچوب قانون هر مطلب و نظری را که می پسندند، درج و تبلیغ می کنند. نگارندۀ مقاله در پایان یادآوری کرده که وظیفۀ رسانه های هر کشور در آن است که با به کار گرفتن زبان رسمی کتابی کشور خود برای تبلیغ آن مساعدت کنند.